Сүүлийн жилүүдэд урлаг сонирхогчид уран зураг, уран баримал, керамик зэрэг урлагийн бүтээлүүдийг өөрсдийн мэдрэмжид нь тохирсон гэж үзээд, эсвэл гэр, оффисынхоо дотоод засалд нийцүүлэн чимэглэх зорилгоор худалдан авах, цуглуулах тохиолдол эрс нэмэгдсээр байна. Үүнтэй холбогдуулан бид өөрсдийн гоо зүйн донжийг олсон, ид танигдаж эхэлж байгаа залуу уран бүтээлчдийг сар бүр сонгон танилцуулах зорилготой шинэ булан нээж байгаа юм.

Би бүр хүүхэд байхаасаа л зурах дуртай байсан. Яваандаа дүрслэх урлагийн коллежид элсэж, зураач мэргэжилтэй болсон. Ер нь бол бага багаар дурласаар мэргэжилдээ хайртай болсон гэсэн үг. Дээд сургуулиа төгсөх үеэр зурсан бүтээлүүд маань бага сагаар үнэлэгдэж эхлээд ер нь урлаг гэж юу болох, уран бүтээлч байна гэж ямар утгатай болох зэргээр маш олон талаас өөрөөсөө асууж эхэлсэн. Тэр үеэс л бага багаар судалж, туршсаар л байна. Тухайлбал, анхандаа зүгээр л “гоё” зураг зурчихдаг болох гээд мэрийж байсан бол одоо илүү өөртөө үнэнч, өөрийгөө илэрхийлсэн зураг зурахыг хүсдэг болсон. Уран бүтээлч байна гэдэг ер нь хүнийг өөртэй нь их ажиллуулдаг санагддаг, амьдралын амттай зүйлсэд илүү ойр байлгадаг ч юм шиг.

Зураг зурна гэдэг мэдээж өнгө будаг, хэмжээ, консептоо гаргахаас эхлүүлээд бодох зүйл их байдаг. Яг бодсон, хүссэнээ, байгаагаар нь л илэрхийлэхийг хүсдэг учраас түүндээ хүрчихвэл маш их жаргалтай болдог ч жаахан л дутуудчихвал гутраад, бүр өдөржин зураг зурахгүй зүгээр суучих ч тохиолдол бишгүй бий. Өөрийнхөө хийснийг өөрөө дахин шүүмжлэгчийн нүдээр харж, байнгын засварладаг ба эцэстээ бүрэн дууссан гэж үзсэн үедээ л доор нь гарын үсгээ зураад төгсгөдөг. Захиалгын ажил бол тухайн захиалагчийн хүссэнд нийцэж байвал дууссан гэж үзэх ч, миний өөрийн бүтээлийн хувьд би өөрөө захиалагч болж буй учраас үргэлжид л “ингэчих ч байж уу, тэгчих ч байж уу” гэсэн сэтгэгдэл төрсөөр л байдаг юм. Ингэж мэдрэгдэх нь хугацаа өнгөрөхөд тодорхой хэмжээнд хөгжсөн байгааг минь мөн илтгэж байгаа хэрэг.

Зураг зурах орчин, уур амьсгалаа бүрдүүлэхийн тулд заримдаа Шуман, Бетховен, Вивалди нарын сонгодгууд, эсвэл заримдаа орчин үеийн nu metal хөгжим сонсох нь ч бий. Техник өндөртэй, бэлтгэл сургуулилт их шаарддаг болоод ч тэр үү орчин үеийн сонгодог хөгжмийг металл хөгжим гэж ойлгодог.

Уран бүтээлч гэдэг хэн нэгэн хүний, хэсэг бүлэг хүмүүсийн, бүр эсвэл амьгүй зүйлийн дуу хоолойг дамжуулдаг хэрэгсэл ч гэж нэг талаараа хэлж болно. Хийсвэр, бодит байхаас үл хамаарч утга санаа, түүх, өгүүлэмжийг дамжуулдаг. Цаашлаад энэ нь хэн нэгэнд, хэсэг хүмүүст ч юм уу хэлэлцүүлэг үүсгэх, хэн нэгэнд нь асуулт гарч ирэх, өдөөгдөх байдлаар илэрч болно. Нэг бодлын дуу хоолой болох гэдэг нь түүх өгүүлэхтэй ч жишихүйц юм шиг. Энэ утгаараа миний зан төлөвт их тохирдог юм болов уу. Эргэн тойронд олон үзэгдэл, үйл явдлууд болж өнгөрөх ба би харин түүнийг нь өөрийн оролцоогоор илэрхийлж бүтээгээд, энэ нь цаашлаад бусад хүмүүсийг ч ижил байдлаар өдөөх тухай л үйл явц юм. Энд мөн тэнцвэрийн асуудал яригдах байх. Миний, эсвэл хэн нэгний үзэл бодол давамгайлчихсан байвал зааж сургасан шинжтэй болчихно. Урлаг бол тийм зүйл биш шүү дээ. Ямарваа нэгэн зүйлийг илтгэсэн, тэр зүйлдээ автуулсан, нөлөөлсөн байж болох ч тулгасан шинжтэй байж болохгүй байх.

Уран бүтээлч гэхээр аливаа зүйлийг өөр нэг байдлаар харж байгаа гэдэгтээ итгэлтэй, түүнийгээ илэрхийлэх эрмэлзэлтэй байх нь чухал. Өдөр тутмын амьдралын судалгаа, ажиглалт зэргээсээ сэдэл авч, саруул ухаанаар бодож бүтээх гэхээс, “онгод орно” гэж ярьдаг шиг хэсэгхэн зуурын хугацаанд гаргалгаа хайж, хүлээх нь орчин үед явцгүй л болчхоод байх шиг. Тиймэрхүү бөө, удган шиг байдлаар урлагт хандах нь энгийн хүмүүс, үзэгчдийг мунхруулаад байгаа хэрэг. Орчин цагт утга оноож чадаж л байгаа тохиолдолд урлаг хэн бүхэнд их ойр зүйл болсон.